Pedro de Viteri liburu berri batean
Zuriñe
Velez de Mendizabal
Deba Goieneko kultur albisteak helarazteko:
zurkain@euskalnet.net
J
oan
den ostiralean, azaroaren 28a, Juanito Leibar historialari eta irakasle ohiak,
Pedro de Viteri arrasatear filantropoari buruzko liburua aurkeztu zuen Amaia
Antzokian: Don Pedro de Viteri y Arana. 1833-1908. Filántropo.
Arrasatearra jaio zeneko 150.urteurrenean eta bere ekimenez sorturiko eskolen
100.urtemugan egin zuten aurkezpena. Liburua euskaraz eta gazteleraz idatzi
du, eta 114 orrialde ditu.
Liburuak, filantropoaren ibilbideari gainbegiratu sakona egiten dio. 1853an
jaio zen Arrasaten, eta 1874an Ingalaterrako emakume batekin ezkondu zen.
Ondorioz, denbora batez atzerrian bizi izan zen, baina 1893.urtean Euskal
Herrira itzuli zen kultura eta hezkuntza esparruetarako zituen proiektuak
aurrea eramateko asmoz, besteak beste gaur egun Sebero Altube enparantza ezagutzen
dugun tokian zegoen barazki-azoka eta Zaldibarreko frontoia. 1901.urtean egin
zuen testamentuari esker, Biteri Fundazioa sortu zen eta hezkuntza alorrean
hainbat urrats eman ziren herri mailan: Viteri Eskolak. Arrasaten ez ezik
Pedro Viterik Hernanin, Errenterian eta beste toki batzuetan ere eraiki ahal
izan ziren eskolak.
Viteriren ideiak hezkuntzan aplikatu ziren eskolen bidez. Hori horrela izan
zedin, garrantzia handia izan zuten Arrasatera ekarritako eskolako arduradunek.
Oso maisu onak izan ziren hasieratik eta ospetsuenak, ziur aski, Felix Arano
eta Teresa Garcia, aurrekoaren emaztea gertatu ziren. Lan handia egin zuen,
batez ere Maisu Aranok. Horrek metodologia berezia aplikatu zuen irakaskuntzan,oraindik
orain bere eskuetatik pasatu ziren ikasle ohi askok baiezta dezaketen moduan.
Arano Maisua, adibidez, Eusko Ikaskuntzaren I Kongresuan aritu zen bere sistemak
azalduz, 1918an, Oñatin, eta ahoa bete hortz utzi bide zituen bertaratutakoak,
ume eta gazteengan lortu zuen arrakastarekin. Ikasleak motibatu egiten zituen,
ezer baino lehen. Leibarren liburuak Maisu Aranori buruzko eranskin bat ere
jasotzen du.
euskonews@euskonews.com
