Urkiri SALABERRIA
Traducción al español
O
Elías Salaverría Inchaurrandieta. |
Artikulu honen asmoa ez da Elias Salaverriari buruz disertazio handia egitea, horretarako aukera izango dugu-eta beste artikuluetan, baizik eta azpimarratzea zein funtsezkoa den ikerketa ezagutzarako, eta ezagutza errespeturako. Errespetuan datza maitasuna, eta, zer da bestela gure bizitza maitasunik gabe?
Nahiz eta askotan ikerketan aritzen garenok desesperazioan erori (ez diogulako ez zentzurik, ez irtenbiderik, ikusten “por amor al arte” egiten dugun lanari), oso argi izan behar dugu, beti, gure ekarpenak, ñimiñoa izan arren, munduari maitasun pittin bat gehiago erakarriko diola. Eta hori, gaur egun, ez da gutxi.
Kasu konkretu honetan, Elias Salaverriaren lana eta bizitza ikertzen ari gara, eta zenbat eta gehiago bilatu eta jakin, orduan eta interesgarriagoa egiten zaigu bere pertsona eta lana.
Ez al zaigu inoiz pasa afari batean gaudela, norbait hastea edaten ari garen ardoari buruz dastaketaren ohartxoak ematen eta gero eta gozoago aurkitzea ahoan zabaltzen zaigun salda? Edo, edozein tokitan bisita gidatua egiten dugunean ez al da gure begirada eta sentimendua tokiarekiko aldatzen eta maitasun berezi batekin gogoan gordetzen dugu?
Baina datu guztiak ez dira zerutik erortzen, eta askotan datuak berez oso interesgarriak ditugu, baina datuen bilaketa ere biziki inportantea da. Batzuetan datu hutsak baino ez ditugu behar, baina nork esaten digu gainontzekoak ez zaizkiola interesgarriak egingo gure irakurleari...
Demagun:
“Aniceto Elias de Salaverria é Inchaurrandieta. Legítimo.
En la Universidad de Lezo, Provincia de Guipuzcoa, Obispado de Vitoria,
yo Don Rafael Maria de Zabaleta, Presbitero Vicario interino de la Iglesia
Parroquial de San Juan Bautista bautizó con mi licencia causa infirmitati
el Presbitero Coadjutor D. Eusebio de Pildain con toda solemnidad a un
niño que nació ayer a las once de la noche, hijo legitimo
de Don Juan José de Salaverria de oficio carpintero y de Doña
Josefa de Inchaurrandieta naturales de Lezo, siendo sus abuelos paternos
Don José Gerónimo de Salaverria y Doña María
Joaquina Clara de Aguirre, maternos Don Ignacio de Inchaurrandieta y Doña
Maria Ascensión de Isasa naturales los cuatro de Lezo. Se le puso
por nombre Aniceto Elias. Fueron sus padrinos Don Valentin de Maragarti
jornalero y Doña Cristina de Garmendia su esposa, naturales y residentes
en esta a quienes advirtió la cognación espiritual que contrajeron
y demás obligaciones siendo testigos Don José Agustin de
Isasa organista y Don Martin José de Lizarazu Sacristan, naturales
de Lezo y para que conste extendí y abriré dicha partida
en el libro de bautizados de dicha Parroquia de Lezo a diez y siete de
Abril de mil ochocientos ocheinta y tres.”
Izenpetua Don Rafael Maria de Zabala eta Eusebio de Pildain.
“Monaguillos”. Elías Salaverria Inchaurrandieta. |
Datuak berdinak dira: Gehiago ezagutzeko gogoa, ordea, ez da berdina. Irakurle eta ikerlari bezela bururatzen zaizkidan galderak halakoak dira: Nork esango zion Eusebio de Pildain-i, berari esker, bataiatzen ari zen ume hori bere “monaguillo” kuttunetakoa izango zela eta Lezoko Unibertsitateari Arteari esker ospea emango ziola? Eta, nork esango zion Salaverria Margolariari “Monaguillo” koadroa margotzen ari zela, hirurogeitamar urte pasata, Tesis Doktoral baten gakoren bat izango zela?
Baina hori beste artikulu bateko kontuak dira...
Ikerlari eta ama bezela ezin diot ukatu nere buruari halakoak opatzea: Duela egun batzuk nere bigarren umea, Eñaut, jaio da, lehenengoa, Iribe, duela bi urte eta erdi.
Duela 123 urte Aniceto Elias bezala, gure Iribek eta Eñautek bizitzaren ibilbide osoa egiteko daukate. Zoriontasuna, osasuna, oneko jendea izatea, eta lana ongi eginaren satisfazioa ezagutzea opa die bere amak, eta, amabitxia bezala, gauza bera baita Mattin Elias-i ere.
Modu berean, ume guztiei, etorkizuneko gizon emakumeei, aipatzea: Jakinduria eta ezagutza oso garrantzitsuak dira gure bizitzetan, edozeinetan. Asmoa eta gogoa ere bai, zeren bestela ez zen ikerketarik egingo.
Orain datorkit burura gure leloa, “Asmoz eta jakitez”.
Ni Arteaz ari naiz artikulu honetan, baina periodikoa irakurrita, irratia entzunda, telebista piztuta: Gerrak, katastrofe naturalak eta gizakiok sortutakoak, etorkinak “kayuko”etan, terrorismo domestikoa, ustelkeria baina ez dira... non bizi gara? Non da gure asmo jende ongilea?
Lana handia da, eta gu ttipiak, baina guztion artean, elkarlanean, uste dut posible dela gure egungo gizartean ezagutza gehiago (eta, zergatik ez, maitasuna) zabaltzea.
Euskonewsen parte hartu nahi duzu? Bidali gaietarako zure proposamenak!
Arbaso Elkarteak Eusko Ikaskuntzari 2005eko Artetsu sarietako bat eman dio Euskonewseko Artisautza atalarengatik
Astekari elektronikoari Merezimenduzko Saria
Aurreko Aleetan |