Manex Erdozaintzi-Etxart 1984 urteko apirilaren 29an zendu zen Frantziako Tolosan

Iturria: Elkar, Lur Hiztegi Entziklopedikoa

  Manex Erdozaintzi-Etxart
Manex Erdozaintzi-Etxart.
Manex Erdozaintzi-Etxart Nafarroa Behereko Ibarlan jaio zen 1934ean eta Okzitaniako Tolosan itxi zituen begiak 1984ean. Idazle izateaz gain eragilea izan zen hainbat eta hainbat arlotan. Frantziskotar sartu zen txikitan eta Frantzian barrena egin zituen ikasketak; Brive, Bezier, Pabe eta Parisen. Alta, etxetik urrun deskubritu zuen aberria eta Euskal Herrira itzuli zituen begiak. Euskarari laguntzeko talde eta ekintza ezberdinen bultzatzaile izan zen, arlo kulturalean zein soziopolitikoan. “Egan”, “Eusko Gogoa”, “Gure Herria”, “Yakin”, “Elgar”, “Gazte”, “Herria” eta “Olerti” aldizkarietan eman zituen argitara bere olerkiak eta hitz-lauz eginiko lanak. Eleberri labur bat ere idatzi zuen.

1915 urteko maiatzaren 1ean Jose Manuel Etxeita hil zen Mundakan

Iturria: Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa

  Jose Manuel Etxeita
Jose Manuel Etxeita.
Jose Manuel Etxeita idazle eta nabigatzailea Mundakan jaio zen 1842an eta bere jaioterrian zendu zen 1915eko maiatzaren 1ean. Itsas armadan zebilela, erantzukizun handiko karguak hartu zituen bere gain; besteak beste, Filipinetako administrazio-kontseilari, Merkataritza Ganbarako lehendakari eta Manilako alkate izan zen. Mundakara itzuli eta tizas astronomia, musika eta euskara lantzeari gogotsu ekin zion. “Mari-Jesus ta Iru artzañak” ipuina (1908); “Josecho” (1909); “Itzulpena” (1914); “Urikoa” (1914); “Komedia eta itsasoa” (1912); eta “Au, ori ta bestia” (1914) olerkiak idatzi zituen. Euskal aldizkarietako kolaboratzaile izan zen. Astarloa, Kanpion, Azkue, Arana Goiri eta beste hainbat euskaltzaleren ikerketa linguistikoak ezagutzen zituen; batasun ortografikorik ezaren arazoa sahiesteko sistema eklektiko bat erabili zuen, oro har herriko bizkaiera erabili bazuen ere.

El bertsolari Mixel Aire Etxebarren nació en Urepel el 5 de mayo de 1944

Fuente: Enciclopedia Auñamendi

Mixel Aire Etxebarren
Mixel Aire Etxebarren.

Mixel Aire Etxebarren, Xalbador II, nació en Urepel el 5 de mayo de 1944. Hijo del mítico bertsolari Xalbador, también se dedicó al pastoreo. Vencedor del “Artxanberri Saria” de Zaldibia en 1977, en el año 1980 ganó el “Premio Paulo Yantzi”, por aquel entonces campeonato oficioso de Navarra. En los años 1985 y 1988, ya como campeonato oficial en Nafarroako Bertsolari Txapelketa, volvió a vestir la txapela de ganador. Entre 1980 y 1991 no faltó a ninguna de las finales de este campeonato que anualmente se han celebrado. En 1986, 1989 y 1993 participó en el Campeonato Nacional.

EFEMERIDEAK
 Aurreko Aleetan
Argia aldizkaria
Bilatu Euskonewsen
2005/04-29/05-06