Gilen Epherre 1911 urteko urriaren 19an jaio zen Altzürün eta 1974eko urriaren 17an zendu zen Baionan

Iturria: Lur Hiztegi Entziklopedikoa

	Gillen Epherre.

Zuberoako idazle Gillen Epherre Baionan egin zituen teologia ikasketak, eta bertako apezpikuaren idazkaria izan zen 1937-1949 bitartean. Euskaltzain oso izendatu zuten 1957.urtean. Obra nagusiak: Katechima (zubereraz, 1941), Eucologio (otoitz liburua, 1947), Botzez eta bihotzez (kanta zuberotarrak, 1949) eta Haurren lehen catichima (1955). Gure Herria aldizkariko zuzendaria izan zen, eta bertan Luis Ligueix, Koblakaria biografia lana eman zuen argitara, 1968 urtean.

1770 urteko urriaren 18an Agustin Kardaberaz hil zen Bolonian (Italia)

Iturria: Lur Hiztegi Entziklopedikoa

Agustin Kardaberaz .

Agustin Kardaberaz gipuzkoar idazlea 1703an jaio zen Hernanin eta 1770an itxi zituen begiak Italiako Bolonian. Iruñean eta Valladoliden filosofia eta lege ikasketak egin ondoren, Jesusen Lagundiaan sartu zen 1721ean. 26 urte zituela apaiz egin zen. Bilboko Jesusen Lagundiaren eskolako gramatikako irakasle izendatu zuten, eta garai hartan hasi zen hizlari gisa ospe handikoa izaten. 1736an Loiolan jarri zen bizitzen eta bertatik Gipuzkoako eta Bizkaiko herrietara abiatzen zen predikari. Kardaberazen santu fama Euskal Herri guztira zabaldu zen. 1767. urtean Karlos III.ak jesuitak Espainiatik bota zituenean Italiara jo zuen beste jesuitekin batera eta han hil zen 67 urte zituela. Idazle gisa, Manuel Larramendiren eskolakoen artean sartua izan zen Kardaberaz. Aita Asteteren Catecismo obraren itzulpena eman zuen argitara 1760an. Handik hamalau urtera (hil ondoren) Aita Jeronimo Dutariren Vida Christiana (1710), bitartean itzulia, argitaratu zen Cristauaren Vicitza edo orretarako Vide erreza bere amabi Pausoaquin izenburupean. Loiolako Inaziori buruzko hiru obra plazaratu zituen 1761ean: Aita San Ignacioren Egercicioen Gañean Afectoac bere Egemplo, ta Doctrinaquin: edo Egercicioen IIen partea, Aita San Ignacioren Egercicioen III garren Partea eta Aita San Ignacioren Egercicioen Gañean, orien lau asteetako Meditacio laburrac, edo Egercicioen laugarren partea. Urte buruan euskarari buruzko lehen obra eman zuen argitara: Eusqueraren Berri Onac, eta ondo escribitceco, ondo iracurtceco, ta ondo itzeguiteco Erreglac. Azken obra hori bederatzi ataletan banatua da eta euskara goraipatzeaz gainera erlijiorako zein hizkuntza egokia den azaltzen zuen. 1762an eman zuen argitara Ondo iltcen icasteco ta ondo iltcen laguntceco egercicioak: era bidez eriai ondo itzeguiteco modua: azquenic gure Necazariac ondo bici ta ondo iltceco bidea, bearren diren Doctrina ta Egemploetan. Egercicioen irugarren partea obra. Hurrengo urtean Jesus, Maria ta Joseren decociñoco Libruchoric atararico devociño Batzuc obra plazaratu zuen bizkaieraz. Loiolatik irten aurretik Justuen Ispillu Arguia (1764) eta Senar emazte santuak (1766) obrak eman zituen argitara. Kardaberaz hil ondoren (1770) bere obra asko berrargitaratu zituzten eta argitara gabeak plazaratu: Mezaco Sacrificio ta Comunio Sagraduaren Gañeco doctrina (1782), Escu liburua, ceinetan arquitcen dira cristau onaren eguneroco egercicioak (1826), Amorezco eta dolorezco Jesu-Christo-ren pausuac (1858), Ama Veneragarri josefa sacramentu guciz santuaren ceritzanaren Vicitza eta vertuteac (1882) eta Azpeitico erri chitez noblearen gloria paregabeac edo Aita San Ignacioren bicitza laburra (1901).

Ángel de Abárzuza nació el 16 de octubre de 1881

Fuente: Enciclopedia Auñamendi

Ángel de Abárzuza, articulista y religioso capuchino, nació en la localidad Navarra de Abárzuza el 16 de octubre de 1881. Finalizó los estudios eclesiásticos en Pamplona en el año 1908. Publicó artículos en La Avalancha (Pamplona), El Adalid Seráfico (Sevilla) y Verdad y Caridad (Pamplona).