Fuente: Enciclopedia Auñamendi
Una de las empresas más antiguas de Navarra, nació con el siglo XX. Eduardo Dato, ministro de la Gobernación, acababa de promulgar una ley sobre protección al trabajador, que, aunque no obliga al patrono a contratar seguros para sus empleados, si lo hacía responsable de los accidentes que ocurriesen en los centros de trabajo. Esta ley animó a un grupo de personas de diferentes profesiones en Navarra a crear la primera Compañía de Seguros de Accidentes de Trabajo. Los navarros invitaron a grupos y personas de Gipuzkoa, Araba y Bizkaia a participar en la creación de la nueva empresa, ya que, según explica Luis Llamazares, director general de la entidad aseguradora, “desde un principio los fundadores pretendían que la empresa enraizada en estas cuatro provincias abarcase la más amplia difusión nacional”. La primera junta de accionistas se celebró el 23 de marzo de 1900 y fue presidida por Vicente Galbete, actuando como vicepresidente Miguel Ciganda y como secretario Miguel Ochoa, promotor de la idea y primer director de la misma. Los fundadores de la compañía acordaron en aquella reunión “plantear el negocio con un capital de dos millones de pesetas, repartidos entre las cuatro provincias vascongadas, correspondiendo un millón y medio de ese capital a Navarra”. En 1999 se prevé la fusión con la compañía “Helvetia Cervantes” en la nueva sociedad “Helvetia Cervantes Vasco-Navarra, Sociedad Navarra”.
Iturria: Lur Hiztegi Entziklopedikoa
Nafar
idazlea (Arruazu, 1930). Iruñeko apaizgaitegian ikasketak egin ondoren
apaiz egin zen 1955ean, eta Luzaideko apaiz-lagunkide izendatu zuten aurrena
eta Urdiaingo erretore gero. Egan, Euskera, Olerti, Luzaide, Gure Herria
aldizkarietan, El Pensamiento Navarro egunkarian eta Príncipe
de Viana, Euskalerriaren Adiskideak elkarteen buletinetan eman ditu argitara
euskal etnografia eta kulturari buruzko lan aipagarrienak. Euskaltzain osoa
da 1964. urteaz geroztik. 1965ean Bordel bertsularia obra argitaratu
zuen, eta handik bi urtera Luzaide´ko kantak. J. M. Sánchez-Silvaren
Marcelino, pan y vino obra euskaratu zuen 1970ean Ardo eta ogi
Martxelin izenburupean, eta Euskaltzaindiak Euskal izendegia
plazaratu zion 1972an. 1973. urtean Ekaitza eleberria eta J. Redortarekin
batera eginiko Asis-ko Frantsez santua-Iruzkiaren abestia argitaratu
zituen. 1974an, Lewis Carrol-en Alice´s Adventures in Wonderland
euskaratu zuen, Alizia izenburupean. Satrustegirenak dira, halaber,
Euskaldunen seksu bideak (1975), La puerta de España en
el camino de Santiago (1962), Estudio etnográfico de Urdiain
(1967), Personajes populares relacionados con la brujería
(1970), Solsticio de invierno (1988), Mitos y creencias
(1980) eta Antropología y lengua (1989). Eusko Jaurlaritzako
Euskara Batzordeko aholkularia, Nafarroako Kultur Kontseiluko kidea, Eusko
Ikaskuntzako Ameriketako Institutuko urgazlea eta aipatu elkarteko Batzorde
Iraunkorreko kide da gaur egun. Euskaltzaindiaren idazkaria izan da urte askotan.
Iturria: Lur Hiztegi Entziklopedikoa
Gipuzkoar
olerkaria (Tolosa, 1847 - Tolosa, 1904). Zapataria lanbidez, hasieran liberala
zen, baina gero karlista bilakatu zen, eta haien alde borrokatu zen. Haren
lan gehiena politikoa da eta garaiko aldizkarietan argitaratu zuen, El
Cántabro izenekoan bereziki. Ehundaka bertsoren egilea da, Tolosako
Ihauterietarako idatziriko Tolosako Galtzaundik bere buruari jarriak
direlarik ezagunenak guztietan. Halaber, bi komedien egilea da: Ijituben
kontratuba eta ezkontza eta Beotibarko jazarra.
Euskonewsen parte hartu nahi duzu? Bidali gaietarako zure proposamenak!
¿Quiere colaborar con Euskonews? Envíe sus propuestas de artículos
Arbaso Elkarteak Eusko Ikaskuntzari 2005eko Artetsu sarietako bat eman dio Euskonewseko Artisautza atalarengatik
Astekari elektronikoari Merezimenduzko Saria
![]() | Aurreko Aleetan |