Fuente: Auñamendi Eusko Entziklopedia
Koldo Mitxelena Elissalt.
Jatorri apalekoa, luzaroan ohean egon beharra ekarri zion txorkatilako gaixo bat zela eta eskolara berandu hasi zen. Oinarrizko batxilergoa Donostiako Institutuan egin zuen eta goi mailakoa bere aitak hemiplegia bat izatearren eta ondorioz ekonomia-eragozpenak eratortzeagatik bulego baten lanean zebilela egin behar izan zuen.
Euskeraz bere alfabetatzea ohean gaixo zegoela Zeruko Argia irakurriz hasi zuen eta bere jatorrizko literaturaren lehenbiziko ezagutzak Martin Lekuona, Errenteriako apaiz lagunkideari esker izan zituen. Bere sendia “karlista hutsalekoa”, bere gurasoak lehendabiziko errenteriar abertzaletasunean parte hartu zuten.
15 urte zeuzkala (1930) fabrika baten lanean hasten da, eta, ANV begiko zitzaion arren eraginkortasun arrazoiengatik EAJ-n eta ELA-n alderdikidetu zen. 20 urte zituela, matxinada militarra izatean, eusko gudarostean sartzen da. Andatza mendian (Urnieta, Gipuzkoa) 1936ko irailaren 15ean izan zuen bere lehen guda-bizipena. Une horretatik aurrera bere bizitzak ez du atsedenik izango. Euskal kanpaina guztia egin eta, gaixorik, Bilboren erorketaren ataria izan zen Artxandako borrokaldia ikusi zuen. Tenientea, Santoñan preso egin eta Dueso-n espetxeratuz (1937ko abuztua), Guda-Kontseilua izan ondoren heriotza zigorrera kondenatu zuten. Handik Larrinagara (Bilbo) eta, 1938ko uztailean, Burgos-era, sarraski-espetxera eraman zuten. Irailean heriotza zigorra 30 urte espetxegatik ordeztu zioten.
1941ean bigarren aldiz epaitua izango da, 1943ko urtarrilaren 13an, 27 urte zituela, askatasuna lortuz. Errenteriara itzuli eta luzaroan lana bilatzeari ekin ondoren Madrilera Jose Uranga enpresagizonaren (Maderas Decorativas) kontulari gisa lana aurkitzen du. Bere lan berria Unibertsitateko ikasketa Klasikoekin aldi berean egitera zihoanean Joseba Rezolak, Erregimen frankistaren erorketa aliatuen garaipen eta Francorenganako oposizio bezala identifikatzen zen nazioarteko egoera bereziki larri baten Eusko Jaurlaritzaren Erresistentzian parte hartzeko eskatu zion. Rezola atxilotuta, Madrileko taldearen erantzukizun guztia beregan dago. Sabin Barrena, Pello Mari Irujo, Matilde Martínez de Ilarduya (geroztik berarekin ezkonduz) eta beste batzuekin, 1946ko apirilean, sarekada baten, erortzen denera arte, lanean dihardu.
