• Euskonews
• Euskonews Gaztea
• Euskonews Multimedia

Juan Sanz
Eskuz egindako esku pilotak

Antxon AGUIRRE SORONDO

Juan Sanz
Miravalles kalea, 8 – 3º A.
31015 IRUÑEA
Tel. 948 143 605

Sarrera

Oraingo honetan, pilotalekuetarako pilotak egiten dituen pilotagilea ekarri dugu atal honetara. Jadanik lehenago ere aipatu izan ditugu horrelako eskulangileak. Gogoan ditut, besteak beste, Juan Carlos Otero (EUSKONEWS 193 zk., 2003. urtea), Ander Ugarte “PUNPA” (EUSKONEWS 283 zk., 2005. urtea) eta Alberto González (EUSKONEWS 403 zk., 2007. urtea).

Gaurkoan Juan Sanz nafarra ekarri dugu hona, hau ere pilotalekuetarako pilotak egiten diharduena.

Artisaua

Gure pilotagilea Nafarroako Zangoza herrian jaio zen 1944ko apirilaren 29an, eta bost anai-arrebetan bigarrena da. Gurasoak nekazariak zituen.

Oinarrizko ikasketak egin ondoren, Zornotzako komentu batean sartu zen fraide egiteko, eta han, besteak beste, esku huska jokatzeko pilotak egiten irakatsi zioten.

Seminarioa utzi eta, hainbat lanetan jardun ostean, Iruñeko Volkswagen automobil-enpresan sartu zen, 2002an aurretiko erretiroa hartu zuen arte.

1976ko uztailaren 31an Conchi Ramírez-ekin ezkondu zen eta bi alaba dituzte.

Eskulanetarako zaletasun handia zuenez, erretiratu ondoren frontoietarako pilotak eskuz egiteari ekin zion berriro, eta langintza horretan jardun du gaur egunera arte.

Produktuak

Gaiarekin ohituta ez dagoenarentzat, hainbat taula eratu ditugu pilotek erakunde ofizialen arabera izan behar dituzten ezaugarriekin:

Joko mota	Kategoria	Adina (urteak)	Pisua (gr.)	Diametroa (mm.)
Eskuz	Seniorrak	19tik gora	101 - 107	60 – 62
Eskuz	Gazteak	17 - 18	93 – 101	59 – 62
Eskuz	Kadeteak	15 – 16	90 – 93	59 – 62
Eskuz	Haurrak	13 – 14	88 – 90	58 – 62
Eskuz	Alevín	12 – 14	78 – 88	55 – 61
Eskuz	Txikienak	10etik behera	78 – 88	55 – 61
Larruzko paleta	-	-	50 – 52	46 – 48
Pala motza	-	-	85 – 90	56 – 58

Erreminta-pilotak:

Joko mota	Diametroa (mm.)	Pisua (gr.)
Xarea	55	80
Paleta	48	55
Pala erdia	51	62
Pala motza	56	90
Pala	62	118
Erremontea	63	18
Zesta punta	65	125
Pasaka	120	285 – 300
Errebotea kadeteak	63	106
Errebotea seniorrak	67	132
Joko garbia kadeteak	60	108
Joko garbia seniorrak	64	120
Laxoa	65	120
Eskuak berotzeko	67	125

Eskuz jokatzeko pilotak amateurrentzat:

Maila	Diametroa (mm.)	Pisua (gr.) Gozoa	Pisua (gr.) Erdi gozoa	Pisua (gr.) Erdi kolpekoa	Pisua (gr.) Kolpekoa
Txikienak	56	45	55	75	-
Kimuak	58	55	65	80	-
Haurrak	60	60	70	80	90
Kadeteak	62	65	75	85	95
Gazteak	63	70	80	90	100
Seniorrak	64	75	85	95	105

Gure pilotagileak mota guztietako pilotak egiten ditu, baina bereziki gozoak edo leunak amateurrentzat eta gogortxoagoak diren kolpekoak.

Honako taula honetan, gure eskulangileak egiten dituen pilota gozoen ezaugarriak azaldu ditugu:

Kategoria	Pisua (gr.)	Diametroa (mm.)
Txikienak	50	56
Kimuak	60	58
Haurrak	70	60
Kadeteak	75	62
Gazteak	80	63
Seniorrak	85-90	64-67

Ikusten denez, gure pilotagileak egiten dituen pilotak astunxeagoak dira, baina horrek ez du garrantzirik amateurrentzat direlako eta aldea ere oso txikia delako. Pilota barruan gomazko erdigunea jartzen duelako izaten dute, hain zuzen, pisu gehiago.

Egindako pilotak zuzenean saltzen ditu bera joan ohi den herrietako azoketan (urtean 40 inguru), eta etxera joaten zaizkion bezeroei ere saltzen dizkie.

Prozesuak

Prozesuak antzekoak izan arren, ez dira berdinak izaten pilota guztietan, izan ere, pilota gozoa edo biguna izan, edota kolpekoa edo gogorragoa izan, aldea baitago.

Lehenbiziko horiek gomazko erdigunea izaten dute abiapuntu; erdiguneari latex-geruza bat erantsi, honen gainean hari garbia jartzen joan, gero kotoi-haria ipini eta, azkenean, hori guztia ahuntz-larruz forratzen da. Barruan goma ipiniz, pilota ez da barruan zura edo plastikoa duena bezain gogorra izango jotzeko, baina, jakina, pilota hori ere ez da izango kolpeko pilota bezalakoa.

Pisu eta neurrietara egokitzeko, hari-geruzak ipintzen ditu presio handiz erdigunearen gainean, diametro jakin batera (azkenean pilotak izango duen tamainaren arabera) iritsi arte, eta jarraian, sendotzeko, josi egiten ditu. Gero beste hari-geruza batzuk ipintzen ditu presio gutxiagoz, ukitutakoan pilota leunagoa izan dadin. Larruz forratu aurretik, albaintzeko hari-geruzak erantsi eta hari sendoagoz josten ditu; hori egin ondoren ipintzen zaio larruzko forrua.

Kolpeko pilotetan, gomazko bolaren ordez PVCzko bola ipintzen du erdian, baina gainerako prozesua antzekoa da.

• Harpidetza / Suscripción
• Quiénes somos
• Política de privacidad
• Avisos legales
• Eusko Ikaskuntza
• ISSN 1139-3629
• info@euskonews.com